Türkiye'ye Vicdani Red İçin Aralık'a Kadar Süre

1995 yılında "Savaşacak insan olmazsa savaş da olmaz" diyen ve askerlik cüzdanını yırtarak vicdani reddini açıklayan Osman Murat Ülke ile ilgili AİHM'den sonra Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi de önemli bir karar verdi.

Bakanlar Komitesi, "halkı askerlikte soğuttuğu" iddiasıyla hapis cezasına çarptırılan Osman Murat Ülke dosyasını 13-14 Eylül'de yaptığı aylık toplantısında gündeme aldı. Komite'nin hazırladığı raporda, Ülke'nin uzun süredir süregelen kovuşturma tehdidi nedeniyle saklandığı hatırlatıldı.

2007'de ilk ara kararın alınmasından bu yana Komite'nin her insan hakları toplantısında davayı düzenli olarak incelediği ifade edilen raporda, 2009'da alınan ikinci ara kararla Türkiye makamlarına, daha fazla gecikmeden Osman Murat Ülke'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki haklarının ihlaline son vermek için gerekli önlemleri alması ve sözleşmenin benzer şekilde ihlalini önlemek için gerekli mevzuat değişiklikleri yapması konusunda çağrıda bulunduğu hatırlatıldı.

Raporda, Türkiye'nin aldığı önlemlere ilişkin hiçbir bilgi vermediği, Osman Murat Ülke'nin mağduriyetinin giderilmesi için de herhangi bir adım atmadığı, sorulara cevap vermediği kaydedildi. 1. Hava Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 1 Ocak ve 9 Mart 1999 tarihli daha önceki kararlarında verilen hapis cezalarının zaman aşımına uğradığı hatırlatılan raporda, buna rağmen Ülke'nin, her üç ayda bir annesinin evine gidilerek arandığı ifade edildi.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin raporunda, Ülke'ye "ısrarlı itaatsizlik"ten verilen cezanın zaman aşımı nedeniyle infaz edilemeyeceği belirtilirken, "firar"dan başlatılan soruşturma kapsamında verilen tutuklama kararı nedeniyle ağır endişe duyulduğu dile getirildi.

Ülke hakkındaki çok sayıda soruşturma nedeniyle hayatının geri kalanında kovuşturmalara maruz kalma olasılığına dikkat çekilen raporda, bu kovuşturmaların askerlik hizmetini yerine getirmesini sağlama amacı ile orantısız olduğu tespit edildi.

Raporda, Türkiye'nin benzeri ihlalleri önlemek ve aynı zamanda Ülke'nin sürekli kovuşturulması ve mahkumiyet almasını önlemek için gerekli yasal düzenlemeleri yapması gerektiği kaydedildi. Türkiye, bu kararı icra etmek için bir kez daha ısrarla uyarıldı, "Türkiye Aralık aynına kadar adım atmak zorunda" denildi.

TÜRKİYE'NİN İLK VİCDANİ RETÇİSİ

Osman Murat Ülke, 1 Eylül 1995 tarihinde "Savaşacak insan olmazsa savaş da olmaz" diyerek askerlik cüzdanını yırtmış ve vicdani reddini açıklamıştı. Bir yıl sonra "Halkı askerlikten soğutmak"tan tutuklanan ilk Ülke, Türkiye'nin siyasi gündemine ilk kez 'Vicdani Red' kavramını sokmuş oldu. Kovuşturma tehdidi nedeniyle uzun süre saklanan Ülke, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmuştu. Mahkeme, 2007 yılında Ülke lehine karar vermiş, hapis cezalarını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesine aykırı bulmuştu.

haber: etha