Hong Kong Serbest Seçim İçin Ayaklandı

Hong Kong’da serbest seçimlerin düzenlenmesi talebiyle düzenlenen protestolar büyüyor. Finans metropolünün pek çok semtinde bugün okulların, mağazaların ve bankaların kapalı kalması bekleniyor.

Hong Kong'da üniversite öğrencilerinden eylem

Hong Kong'da demokrasi yanlısı gösteriler kentin pek çok bölgesine yayıldı. Adanın merkezindeki bankalar semtinde yoğunlaşan gösteriler, kentin diğer semtlerine de sıçradı.

On binlerce kişinin katıldığı protestolar nedeniyle özellikle Wan Chai, Causeway Bay, Admiratiy gibi semtlerde ulaşımda aksamalar yaşanırken, pek çok semtte okulların, mağazaların ve bankaların kapalı kalması bekleniyor.

Protestoların yapıldığı bölgelerde okulların yönetimleri, ailelere çocuklarını okula göndermeme çağrısı yaptı.

Polis sokaklardan çekildi

Hong Kong Yönetimi Başkanı Leung Chung-Ying, 7 milyon Hong Kongluya ‘sükunet ve nizama uyma' çağrısı yaptı. Yönetimin, Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nu yardıma çağırdığı haberlerini yalanlayan Leung, protestoculardan eve dönmelerini isteyerek, ‘Hong Kong'da kaos istemiyoruz' dedi.

Hong Kong yönetimi, polisin de sokaklardan çekileceği açıklamasını yaptı. Sabah saatlerinde yapılan açıklamada, sokaklarda toplanan göstericilerin yatışmış olması sebebiyle polisin çekildiği bildirildi. Protestoculara, ambulansların geçişinin sağlanması ve toplu taşımanın yeniden yapılabilmesi için sokakları olabildiğince kısa süre içerisinde terk etmeleri çağrısı yapıldı.

Onlarca kişi gözaltında

Polis hafta sonu düzenlenen gösterilerde, protestoculara göz yaşartıcı gaz ile müdahale etmişti. ‘Occupy Central' (Merkezi İşgal Et) adlı ABD'deki işgal hareketinden esinlenen protestocular üniversite öğrencilerinin de katılımıyla demokrasi için yeni bir kampanya başlatmıştı. Cumartesi akşamı düzenlenen protestoya 10 binden fazla kişinin katıldığı açıklanmış, protestoyu organize edenler ise 60 bin katılımcıdan söz etmişti. Cuma akşamından bu yana süren gösterilerde 78 kişinin gözaltına alındığı sanılıyor.

1997 yılından bu yana Çin'in özel yönetim bölgesi olan Hong Kong'da Çin yönetiminin 2017 yılında yapılacak seçimlerde adayların serbestçe belirlenmesini engelleyen düzenlemeleri protestoların fitilini ateşledi. Protestocular, demokratik seçimlerin düzenlenmesi ve mevcut yönetimin istifasını istiyor. 'bir ülke - iki sistem' prensibiyle yönetilen Hong Kong'da vatandaşlar, Çin'deki kısıtlamaların aksine, basın ve toplanma özgürlüğü gibi temel haklara sahip.

AFYON SAVAŞIYLA İNGİLİZLERE KALMIŞTI

1839 yılında Çin ile İngiltere arasındaki temel sebebi afyon ticareti olan Afyon Savaşı'nın (Çin ile Batı arasındaki ilk çatışma) Çin'in mağlubiyeti ile sonuçlanması üzerine 29 Ağustos 1842 tarihinde Birleşik İngiliz Krallık ile Qing Hanedanı arasında 1. Afyon Savaşı'nı bitiren Nanjing (Nanking) anlaşması imzalandı. Bu anlaşmayla Çin, Hong Kong Adası ve bu adanın civarındaki adaları Birleşik İngiliz Krallığı’na vermek ve yüklü bir tazminat ödemek zorunda kalmıştı. Anlaşmaya göre ayrıca Çin'de bulunan Britanya vatandaşları diplomatik dokunulmazlığa sahip olacak ve daha önce ülke dışarısına göçmen olarak çıkamayan Çin vatandaşları bu anlaşmayla diğer ülkelere göçmen olarak gidebileceklerdi. Nitekim Amerika kıtasına ilk göçmenler bu anlaşmadan sonra gitti.

İngilizler, Çin ile Japonya arasındaki 1894-1895 yılları arasındaki savaşta Çin hanedanlığının yenilmesi üzerine fırsattan yararlanarak, 1898 yılında Çin hanedanlığıyla imzaladığı ‘’kira sözleşmesi’’yle Hong Kong’u 1997’ye kadar hâkimiyetine almıştı. Hong Kong, 2. Dünya Savaşı sırasında 24 Aralık 1941'de Japonların eline geçmiş ancak 1945'te yeniden İngilizlere verilmişti.

Hong Kong’un İngilizlerden Çin’e devri için imzalanan ortak deklarasyonla Hong Kong’a 2047 yılına kadar "tek ülke iki sistem" politikasıyla kendi idari bağımsızlığını ve yapısını koruma hakkı verildi ve ayrıca Hong Kong’un, bu tarihe kadar Çin'e sadece dış politika ve savunma gibi alanlarda bağlı kalması kararlaştırılmıştı. Şu an Hong Kong Özel İdari Bölgesi adını alan Hong Kong’un ilk özel yöneticisi de 1997’de Çin tarafından seçilen Tung Chee-hwa (1997-2005) idi.

(DW Türkçe/Cihan)
foto: ajanslar