IPSOS Cumhurbaşkanlığı Seçimi Sandık Sonrası Araştırması

30 Mart’ta oy kullanan 5 milyon seçmen sandığa gitmedi. İPSOS’a göre en çok fireyi CHP-MHP’nin aksine AKP verdi, tam 2.4 milyon oy kaybetti.

İPSOS Araştırmalar Enstitüsü’nün araştırmasına göre Köşk seçiminde oy kullanmayanların yüzde 46’sı yerel seçimde AKP'ye oy vermişti. Bu oran CHP’de 21, MHP’de 19, HDP’de ise yüzde 10 çıktı.

AKP toplamda 2.4 milyon oy, CHP-MHP ittifakı ise 2 milyon oy kaybetti. Katılım oranı son yerel seçimdeki gibi yüzde 89.3 olsaydı, Erdoğan’ın oyu 52.5’in üzerine çıkacak, İhsanoğlu’nun aynı kalacak, Demirtaş'ın oyu ise düşecekti.

Neden?

Seçmenin gitmemesindeki en büyük neden yüzde 40’la memlekette ya da tatilde olmaları. Yüzde 15’i çalıştığı (mevsimlik işçiler) için gitmedi, yüzde 20 adayı beğenmedi.

Sandığa gitmeyen kimin seçmeni?

10 Ağustos’ta toplam 14.4 milyon seçmen oy kullanmadı. 30 Mart’a göre sandığa gitmeyenlerin sayısı ise 5 milyon. 3 aday da kendi seçmeninin oy kullanmadığını iddia etti.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde katılım oranı yüzde 74.12’de kaldı. 55 milyon 692 bin 841 kayıtlı seçmenin 41 milyon 283 bin 773’ü oy kullandı. Kullanılan oyların 40 milyon 545 bin 902’si geçerli, 737 bin 871’i geçersiz sayıldı. 30 Mart seçimlerinde ise katılım oranı yüzde 89’a kadar çıkmıştı. Bir başka deyişle 30 mart’ta sandığa giden 5 milyon seçmen, bu kez oy vermemeyi tercih etti.

Kimi ‘Zaten kazanacağız’ diye gitmedi, kimi ‘Kaybedeceğiz’...

- Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tanju Tosun: Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları Marmara bölgesi örneğinde incelendiğinde, ülke genelindeki katılımın üzerinde bir katılım gerçekleşmiştir (% 79.1) Fakat, 2014 yerel seçimleri ilçe belediye meclis üyeliği ve il genel meclisi üyeliği seçimleriyle karşılaştırdığımızda, katılımın 11.3 puan azaldığı görülüyor. Son yerel seçime göre her 5 seçmenden 1’i sandığa gitmemiştir. Sandığa gitmeyen seçmenlerin ağırlıklı olarak bir partiden olduğunu söylemek güçtür. Nitekim, illerin katılım oranı farkıyla aday oylarının ilişkisel analizine bakıldığında, istatistiksel olarak anlamlı pozitif ya da negatif ilişki gözlenmemiştir. Bunun anlamı; bu seçimde AK Parti, CHP ve MHP’den sandığa yönelmeyen seçmen oranının birbirine yakın olduğu.

‘Herkes sandığa gitse çatı adayın oyu artardı’

- Bahçeşehir Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yılmaz Esmer: “Seçimde sandık başına gitmeyen tatilciler, mevsimlik işçiler ve protestocular var. MHP ve CHP’den gösterdikleri çatı adaya oy vermem diyenler var. Güneydoğu’da mevsimlik işçi problemi olmasa herkes evinde oturuyor olsa Demirtaş’ın oyları bir miktar daha artacaktı. Kıyı kesimlerde oy verme oranı biraz daha yüksek olsaydı bu kez de çatı adayın oyları yüksek olacaktı. Ege’de katılım oranı yüzde 80 oranında bu yüzde 85 olsaydı çok şey fark edebilirdi.”