Danıştay Bakanlar Kurulu'nun Balat İçin Aldığı "Acele Kamulaştırma" Kararını İptal Etti

Kentsel dönüşüm için Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan "acele kamulaştırma"ya Danıştay'dan iptal geldi. Karar, emsal teşkil ediyor.

Fatih Belediyesi, Fener-Balat-Ayvansaray Yenileme Alanı'nda anlaşmaya yanaşmayan vatandaşların mülklerine Bakanlar Kurulu kararıyla 'acele kamulaştırma' uygulamıştı. Balat'taki Plato Meslek Yüksek Okulu ise acele kamulaştırmaya karşı dava açmıştı.

Danıştay 6. Dairesi, yürütmeyi durdurma kararı verdi. Mahkeme, Bakanlar Kurulu'nun Kamulaştırma Kanunu'nun 'yurt savunması veya olağanüstü durumlarda' uygulanan 27. maddesini gerekçe göstererek acele kamulaştırma kararını "hukuka uyarlılık yok" olarak değerlendirdi.

Mahkeme, acele kamulaştırma yönteminin olağanüstü kamulaştırma usulü olarak öngörüldüğünü, istisnai durumlarda uygulanacak bir yöntem olduğunu belirtti. Acele kamulaştırma nedenlerini inceleyen mahkeme, kararının gerekçesinde şöyle dedi:

"Bölgedeki bütün taşınmazların parsel bazında bir inceleme yapılmadan acele kamulaştırmasına karar verildiği, acele kamulaştırma gerektirecek şartların olup olmadığı konusunda herhangi bir değerlendirme ve tespit yapılmadığı, yenileme alanı ilan edilmesi ve proje uygulanacak olması gerekçe gösterilerek acele kamulaştırma kararı alındığı anlaşılmaktadır. İlgili idarece öncelikle taşınmaz malikleri ile anlaşma yoluna gidilmesi, anlaşmanın gerçekleşmemesi halinde de yine ilk önce olağan kamulaştırma yolunun tercih edilmesi, ancak 2942 sayılı yasanın 27. maddesinde yer alan acelelik halinin bulunduğunun saptanması halinde acele kamulaştırılması zorunlu bulunan taşınmazlara yönelik olarak gerekli tespitler yapılarak sebepleri de belirtilmek suretiyle bakanlar kuruluna başvuruda bulunulması gerekmektedir.

Alanın yenileme alanı olarak belirlenmesinin tek başına acele kamulaştırma yapılmasına gerekçe teşkil etmeyeceği, acele kamulaştırma prosedürünün uygulanabilmesi için gerekli olağanüstü durumların ve bu yönteme başvurulması ile amaçlanan kamu yararının somut olarak ortaya konulmadığı sonucuna varılmıştır. Taşınmazların acele kamulaştırılmasını gerektirecek acelelik halinin bulunmaması karşısında, dava konusu taşınmazların acele kamulaştırılması yolunda tesis edilen bakanlar kurulu kararında hukuka uyarlılık bulunmamıştır.

Atalay: Danıştay kararı emsal

Fener-Balat'taki acele kamulaştırma kararlarına itiraz eden Av. Can Atalay, kendi başvurularının henüz sonuçlanmadığını belirtti. ETHA'ya konuşan Atalay, Danıştay kararını şöyle değerlendirdi: "Önemli bir karar. Gerekçesi itibariyle de önemli. Önümüzdeki dönem kentsel dönüşüm ile muhatap bölgeler açısından önemli bir karar."


Atalay, Danıştay kararına yapılan itirazın sonucu değiştirmeyeceği görüşünde.