Soma Davası: İlgi azaldı, tutuklu vardiya amirleri tahliye edildi

Mustafa Kuşen/cha

Soma'da 301 madencinin yaşamını yitirdiği faciaya ilişkin Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, tutuklu yargılanan sekiz sanıktan ikisi tahliye edildi.

Mahkeme, vardiya amirleri Hilmi Kazık ve Yasin Kurnaz'ın adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi.

Mahkemenin kararına aileler tepki gösterirken, adliye dışında da gerginlik yaşandı. Karar sonrası fenalaşan bazı aileler, hastaneye kaldırıldı. Gerginlik üzerinde çevik kuvvet polisi adliye bahçesine girdi.

Gözyaşları içinde dışarı çıkan aileler karara isyan etti. Kendilerini yere atan kimi maden şehidi yakınları fenalık geçirdi. Sinir krizi geçiren maden şehidi yakınlarını sanık avukatları ve sağlık ekipleri sakinleştirmeye çalıştı. Yere yığılan maden şehidi yakını Gülten Kavaslı’ya sağlık ekipleri müdahale ederek, ambulansa taşıdı.

Faciada eşini kaybeden Naciye Kaya ise elleriyle yerlere vurarak, ‘Yazıklar olsun. Böyle dünya olmaz olsun. Hepsi de satılık. Savcısı da satılık hakimi de satılık. Yazıklar olsun 301 kişi öldü 301. Bu kadar mı paraya taptınız. Ben çocuğuma ne diyeceğim? ‘Babanın katillerini çıkardılar’ diyeceğim. Böyle adalete yazıklar olsun” diyerek tepki gösterdi.

Gözyaşları içinde seslenen bir madenci yakını da “Biz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gideceğiz. Benim çocuğum karnımda kaldı, ben babasız çocuk dünyaya getirdim. 8 aylık evli kaldım” dedi.

Duruşmayı izleyen CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel ise kamuoyunun davaya olan ilgisinin azaldığına, davaya kimsenin eskisi gibi sahip çıkmadığına dikkati çekerek, "Hani herkes ilgisini en son güne kadar en üst düzeyde tutacaktı, hani Soma'yı unutursak yüreğimiz kuruyacaktı" ifadelerini kullandı. Özel, "Soma davası gündemden düştükçe daha çok madenci şehit düşer, daha çok iş kazasında evlatlarımız ölür, bu analar burada ağlar, bağırır. Herkes aklını başına alsın, öyle kaza olduğu gün ağlayıp, bu meydanları bu mahkemenin önünü, bu salonu boş bırakırsan, yarın gazeteyi alınca şaşırma kardeşim. Madem ki Soma'yı unutursan yüreğin kuruyacaktı, yüreğin kurusun, ya gel burada bu ailelere sahip çık. Bunu siyasetçisine, köşe yazarına, aydınına, Somalısına, Manisalısına söylüyorum. Türkiye'deki tüm duyarlı insanlara söylüyorum" diye konuştu.

Gün boyu yaşanan gelişmeler..

CHP Grup Başkan Vekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel, 301 madencinin öldüğü faciayla ilgili Soma davasında tutuklu sanıkların tutuksuz yargılanma talebinin, hükümetin tutuklu sanıkların ne kadar arkasında durduğunu gösterdiğini söyledi. Sekizi tutuklu 46 sanıklı davanın beşinci duruşmasının sekizinci celsesini takip eden Özel, gazetecilere yaptığı açıklamada, yine bir karar gününde Akhisar’da davayı takip ettiklerini belirtti. Soma davasına beşinci kez ara verileceğini hatırlatarak, söz verdiklerini gibi her aşamasını takip ettiklerini söyledi.

Bugün gelinen noktada aslında beklenenlerin olmaya başladığını dile getiren CHP Grup Başkan Vekili Özel, “Davaya kamuoyunun ilgisi azaldı. İlk gün kilometrelerce gelinen yerde, şimdi salonun üçte biri dolu. Eşlerin ve anaların salonda yakarmaları çınlıyor ama başka kimse yok onları duyan ve yavaş yavaş artık tutuksuz sanıkların tutuklanmasının talep edildiği günlerden, bugün tutuklu sanıkların serbest bırakılmasının talep edilmesi noktasına geldik. Tabii 301 kez olası kastla adam öldürmeden yargılanan kişilerle ilgili tutuksuz yargılama talebi, aslında savunmanın kendisine güveninin ne kadar yükseldiğini gösteriyor. Bu durum devletin onların ne kadar arkasında durduğunu, hükümetin ne kadar arkasında durduğunu, her geçen gün biraz daha kendilerini nasıl güvende hissettiklerini gösteriyor.” dedi.

Bu iş böyle giderse sonunda sanık avukatlarının alacaklı çıkabileceğini savunan Özgür Özel, “Hattâ, 'Bizi boşuna tutuyorsunuz.' diyebilirler. Serbest kalmak yetmez, bugünler için tazminat istemeye de kalkabilirler, çünkü ilk gün, 'Hepimiz Soma’nın arkasındayız.' diyenler, şimdi sadece maden lobisinin, maden şirketlerinin, enerji lobisinin esiri olmuş durumdalar. Onlara teslim olmuş durumdalar. Söz verilenler yapılmadı, hattâ her geçen gün emekçilerin aleyhine birtakım girişimler oluyor. Bugün Soma havzasında, facia gününden çok daha kötü şartlarda, çok daha ciddi baskılar altında, çok daha emekler sömülerek çalışıyor insanlar. Soma’nın havzasındaki diğer madenler, her an bir yeni Soma faciasını yaşatacak durumda, çünkü tedbirsizlik dizboyu ve verilen sözler tutulmadı. İş güvenliği konusunda da bir arpa boyu yol alınmadı. Biz dikkatle takip edeceğiz. Elbette bundan sonra da bu meselenin sonunu bırakmayacağız. Birkaç yönüyle bakıyoruz. Geride kalanlara sahip çıkmak zorundayız. Mevcut madencilerin şartlarının iyileştirilmesi, onların hayat garantilerinin mutlaka kollanması lazım ve burada büyük kamu zararı var. Kamu zararının da takipçisi olmak durumundayız hepimiz.” diye konuştu.

Madenci ailelerinin avukatlığını yapan Çağdaş Hukukçular Derneği Genel Başkanı Selçuk Kozağaçlı, tutuklu sanıkların halen Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’den maaş aldığını söyledi.

Av. Kozağaçlı, öğle arasında davayı değerlendirdi:

"Tutuklu olan sanıklar, şirketin bordrosundalar ve maaşlarını düzenli olarak alıyorlar. SGK'ya bildirilmiş durumdalar. Burada patronlarının yanında yatarken maaşları ödenmeye devam ediyor. Bunlardan iki tanesini tahliye edip madene göndermenin, bu dosyaya hiçbir katkısı olmadığı gibi delillerin karartılması için de son derece tehlikelidir. Savcının bu görüşünün hatalı buluyoruz ancak savcının tahliyeye veya değerlendirmeye alt kademeden başlamış olması da aslında bir perspektif olarak meseleyi doğru kavradığını gösteriyor, çünkü bugüne kadarki iddiaların aksine, patronun ve üst düzey mühendislerin bu sorumluluğun tamamını sahiplenmesi gerekiyor." diye konuştu.

Manisa Baro Başkanı Arslan da gazetecilere yaptığı açıklamada Soma İş Mahkemesi'nde devam eden tazminat davaları olduğunu bildirdi. Bunlardan birinin geçen hafta sona erdiğini hatırlatan Arslan, “Manevi tazminat talepli bir dosyaydı bu. Buradaki meslektaşımız anne, baba ve kardeşler için bir dava açmıştı. Bu davada anne, baba için 75'er bin lira, kardeşler için de 40'ar bin lira manevi tazminat talebinde bulunmuştu. Anne, baba için 75 bin lirayı kabul etti, kardeşler için talep edilen miktarı da 5'er bin lira düşürerek, 35 bin lira olarak kabul etti. Kamuoyunda çok tartışılan bir konu bu, dava bir emsal oluşturacak mı? Hayır. Bu davanın bizler açısından, bizim diğer tazminat davaları açısından bir emsal oluşturması söz konusu değil.” dedi.

Toplanan bütün delillerin tutuklu sanıkların aleyhine ve suçluluk konumunu arttıracak şekilde olduğunu savunan Av. Arslan, şunları söyledi: “Bu anlamda, tahliyeyi gerektirecek herhangi bir durumun olmadığını düşünüyoruz. Mahkeme hakimi, sabahki oturumunda dosyaya hangi belgelerin geldiğini okurken Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'den hiçbir belgenin mahkemeye ibraz edilmediğini görüyoruz. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş., tüm istenen belgelerle ilgili ya mahkeme tarafından el koyulduğunu ya da belgelerin nerede olduğunu bilmediğini, kaybolmuş olabileceğini, yanabileceğini, bu nedenle ulaşamadıklarını belirtmekte fakat sanık vekilleri tarafından savunma dilekçelerinin ekinde sunulan delillerde, buradaki delillerin birçoğunda gaz bakımından, gaz maskelerinin zimmete alınmasından yangın söndürme cihazlarının tutanaklarına ve eğitim videolarına kadar birçok belgenin mahkemeye sanık vekilleri tarafından sunulduğunu görüyoruz. Bu da göstermektedir ki aslında toplanması gereken deliller, mahkeme tarafından istenen deliller Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından sunulmamakta ama kendilerince sanık lehine olduğu düşünülen belgelerse mahkemeye sunulmakta. Bu da şunu gösteriyor, delillerin toplanması engellenmekte. Delillerin karartılmasına devam edilmekte ve aslında bu yönüyle bile sanıkların tahliyesinin yapılmasının ne kadar sakıncalı olacağını göstermekte. Bizler, savcılık makamının bu talebinin reddiyle tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devamı konusunda beyanlarımızı sayın mahkemeye bildirmiş oluyoruz. Tabii öğleden sonraki aşamada bu sanıkların savunmalarını, taleplerini ve sanık vekillerinin taleplerini aldıktan sonra bu konuda bir karar verecek.”