Perinçek-İsviçre Davasının Temyiz Duruşması AİHM Büyük Dairesi'nde Yapıldı

İşçi Partisi (İP) Genel Başkanı Doğu Perinçek'in İsviçre'de verdiği konferanslarda, 1915 olaylarına ilişkin "Ermeni soykırımı emperyalist bir yalandır" demesi üzerine bu ülke yargısınca 'ırkçı ayrımcılık' gerekçesiyle cezaya çarptırılması üzerine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) ise 'ifade özgürlüğü' vurgusu yaparak İsviçre'yi haksız bulduğu Perinçek-İsviçre davasının temyiz duruşması sona erdi. AİHM Büyük Dairesi, Ermeni soykırımı iddialarını reddeden Doğu Perinçek'in İsviçre tarafından cezalandırılmasını haksız bulan kararın temyiz kararını ileri bir tarihte vermek üzere duruşmayı erteledi.

Dava öncesi Türkiye’den gelen yaklaşık 200 kişi, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’e destek vermek için Fransa’nın Strasbourg şehrinde bulunan AİHM önünde toplandı. Yine bir gurup Ermeni de davanın görüleceği AİHM'in önüne geldi. Davada, AB eski Bakanı Egemen Bağış, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski Başkanı Deniz Baykal, CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç ve bir grup parlamenter de hazır bulundu.

Davada konuşan İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, 2013 Aralık ayında İsviçre’yi haksız bulan AİHM’in 2’inci dairesinin verdiği kararın net olduğunu söyledi. Kararın, Avrupa’daki özgürlükleri güvence altına aldığını, Avrupa’nın özgürlük mirasını temsil ettiğini aktardı. Perinçek, 2'nci dairenin kararında 1915 olaylarına il,işkin görüşlerin tartışamlı olduğunu saptadığını hatırlattı. Soykırımın hukuki bir tanımlama olduğuna vurgu yapan Doğu Perinçek, bilim insanı olarak yaptığı araştırmalar sonucu Osmanlı hükümetinin Ermeni toplumunu toptan yok etme amacıyla hareket etmediğini aktardı. Karşılıklı kırım, zorla göç ettirmenin vaki olduğunu belirten Perinçek, bu konuyla ilgili nefret içeren tek sözünün bulunmadığını dile getirdi. Doğu Perinçek, Ermeni soykırım iddiaları tabulaştırıldığına da dikkat çekerek, Avrupada Türkleri aşağılamanın aracı haline getirildiğine dikkat çekti. Perinçek sözlerini ‘Avrupa'nın özgürlüğü için buradayız’ ifadeleri ile noktaladı.

Avukat Mehmet Cengiz ise davanın özünün düşünce ve ifade özgürlüğü olduğunu vurguladı. Perinçek hakkında, soykırımı haklı çıkarmak suçundan soruşturma açıldığını, nefret suçu ve ırkçı söylemlerle dava açılmadığını aktardı.

Türkiye adına konuşan Avukat Stefan Talmon da 1915 olaylarının sadece Türkiye'de değil uluslararası arenada da tartışılmaya devam ettiğini hatırlattı. Demokratik bir toplumda bu iddiaların tartışılabileceğinin altını çizdi. Perinçek'in söz konusu konuşmasında, Ermeni halkına yönelik ırkçı ifadeler kullanmadığını hatırlattı. Katliamların varlığını inkar etmediğini, ama bunun soykırım olarak kabul edilmesine tepki gösterdiğine dikkat çekti. Lozan Mahkemesi'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) ifade özgürlüğünü düzenleyen 10'uncu maddesini ihlal ettiğini kaydetti.

İsviçre adına konuşan Frank Schürmann ise AİHM'nin, İsviçre'nin AİHS'nin 10'uncu maddesini ihlal ettiği yönündeki kararını kabul etmediklerini söyledi. 2'nci dairenin kararını yeterli çoğunlukla almadığını savundu. İsviçre'nin Ermeni soykırımı iddialarını suç sayan yasa ile ilgili değişiklik yapacağı yönündeki iddiaların da gerçeği yansıtmadığını söyledi. Bu noktada yapılan 16 yasa değişikliği başvurusunun 15’nin reddedildiğini aktardı. Schürmann, soykırımı inkarın da soykırım gibi insanlığa karşı suç olduğunu savundu.

Ermenistan hükümeti adına konuşan ünlü aktör George Clooney'nin eşi Amal Clooney ise AİHM’nin 2’nci dairesinin belgelere gerek duymadığı ya da şahit dinleme zahmetinde bulunmadığını söyledi. 1920’de Osmanlı’nın Sevr Anlatşması'nda katliamların sorumlularını yargı karşısına çıkarma sözü verdiğini aktardı. Ermenistan'ın ifade özgürlüğünü sınırlandırmak için değil, aksine ifade özgürlüğünü de savunmak için davaya müdahil olduğunu dile getirdi.

Yaklaşık 2,5 saat süren duruşma saat 11.50'de sona erdi. AİHM Büyük Dairesi, Ermeni soykırımı iddialarını reddeden Doğu Perinçek'in İsviçre tarafından cezalandırılmasını haksız bulan kararın temyiz kararını ileri bir tarihte vermek üzere duruşmayı erteledi.

İşçi Partisi Lideri Doğu Perinçek, duruşmayı şöyle değerlendirdi:

"Avrupa'nın ifade özgürlüğü, batı demokrasi geleneği tekrar AİHM'de tartışıldı. Hiç kimse mahzunları susturamaz. AİHM Ermeni olaylarını, Yahudi soykırımıyla karşılaştırılmasının yanlışlığını tekrar, önceden olduğu gibi yineledi. Mahkeme Yahudi soykırımıyla Ermeni sorunlarının aynı olmadığını, eşitleştirilmesinin yanlışlığına dikkat çekti. İsviçre hükümetinin kararı, diğer batılı ülkelerin vermiş olduğu kararı bozuyor. Çünkü bundan sonra kimse Türkler soykırım yapmıştır diyemez. Bu dava bir örnektir. İfade özgürlüğü yeniden AİHM'de tartışmaya açılmıştır. Avrupalılar, Türkler, Müslümanlar önyargı, kin, nefret her türlü dolduruşa karşı olmalıdır. Herkes kardeşçe, vakur bir şekilde yaşamalıdır. Türk ve Müslümanlara özgürlük eşittir, Avrupa'da hoşgörü. Türkleri aşağılayan soykırım iddiaları artık çürümüştür. Bundan sonra kimse bizi asılsız sözde soykırım iddialarıyla suçlayamaz'.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 2013’ün Aralık ayında, Doğu Perinçek'in İsviçre aleyhine 2008'de yaptığı başvuruyu karara bağlamış ve Perinçek’i haklı bulmuştu. Doğu Perinçek, 2005 yılında, Ermeni soykırım iddialarını yasaklayan İsviçre'de, ‘soykırım uluslararası yalan’ demesi üzerine Lozan Mahkemesi tarafından ‘ırkçı ayrımcılıktan’ suçlu bulunmuştu. Perinçek, kararı 2008 yılında AİHM’e taşımıştı. AİHM’de 2013’ün Aralık ayında verdiği kararında, Perinçek’i haklı bulmuştu. Davaya İsviçre'nin yanı sıra Türkiye, Ermenistan ve Fransa da müdahil olmuştu.

(CHA/DHA)