4 Eski Bakan Hakkındaki Yüce Divan Oylaması Bugün

Göksel Bozkurt/Yurt

TBMM Soruşturma Komisyonu, AKP’li dört eski bakan hakkındaki suçlamalarla ilgili ertelenen Yüce Divan oylamasını bugün yapacak. Komisyon, eski bakanlar Zafer Çağlayan, Muammer Güler, Egemen Bağış ve Erdoğan Bayraktar’ın Yüce Divan’a gönderip göndermeme oylamasını her bakan için ayrı ayrı gerçekleştirecek. 15 üyeli komisyonda 9 AKP’li, 4 CHP’li, 1 MHP’li üye bulunuyor. HDP'li Bengi Yıldız, çekildiği için oylamaya katılmayacak. 3 AKP’li üye 'evet' derse bakanlar hakkında Yüce Divan kararı çıkabilecek. Kulislerde '9’a 5 aklayacaklar' tahmini öne çıkıyor.

17 ve 25 Aralık operasyonları sonucu dönemin AB Bakanı Egemen Bağış, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, İçişleri akanı Muammer Güler ve Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan hakkında “rüşvet, nüfuz ticareti, görevi kötüye kullanma, görevi suiistimal” suçlarından fezleke düzenlendi. Bayraktar dışındaki isimler işadamı Rıza Sarraf ile “akçeli ilişkileri” nedeniyle suçlandılar. Soruşturma Komisyonu’nun dikkate aldığı fezlekelerde dört bakana isnat edilen suçlar şöyleydi:

İşte o suçlamalar

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan: 28 kez toplam 52 milyon dolar rüşvet almak. Suç işlemek için örgüt kurmak, sahte belgelerle ihracat, Kaçakçılık Yasası’na muhalefet. Rıza Sarraf için ‘doğal taş’ bildirimi adı altında Türkiye’ye 1,5 ton altın sokulmasına onay vermek.
İçişleri Bakanı Muammer Güler: Rıza Sarraf’tan 10 kez toplam 10 milyon dolarlık rüşvet almak, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, nüfuz suiistimali, suçluları kayırmak.

AB Bakanı Egemen Bağış: Rıza Sarraf’tan 3 kez 1.5 milyon dolarlık rüşvet almak.
Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar: Görevi kötüye kullanmak ve nüfuz ticareti yapmak.

Yeni savcılar takipsizlik verdi

Hükümeti sarsan soruşturmada değiştirilen savcılar, Rıza Sarraf ile eski bakan çocukları Barış Güler ve Salih Kaan Çağlayan, eski Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan’ın da aralarında bulunduğu 53 kişi için takipsizlik verdi ve dosyayı kapattı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı aralarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın da bulunduğu “25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk soruşturması” kapsamındaki 96 şüpheli hakkında da Eylül başında takipsizlik kararı verip dosyayı rafa kaldırmıştı.

AKP’li üç isim 'evet' derse

5 Mayıs 2014’te kurulan, Temmuz’da çalışmaya başlayan ve bugün karar aşamasına gelen 15 üyeli komisyon 22 Aralık’ta toplanmış ancak Yüce Divan oylamasını bugüne ertelemişti. Komisyon bugün 14.00’te toplanarak tarihi oylamayı gerçekleştirecek. AKP 9 üye ile temsil edilirken, CHP’nin 4 MHP’nin ise bir üyesi bulunuyor. HDP üyesi Bengi Yıldız’ı çektiği için oylamaya katılmayacak. Partilere göre üye dağılımı şöyle:

AKP: Komisyon Başkanı Hakkı Köylü, Başkanvekili Yılmaz Tunç, üyeler Yusuf Başer, İlknur İnceöz, Mustafa Akış, İsmet Su, Ayşe Türkmenoğlu, Kemal Şerbetçioğlu, Bilal Uçar.

CHP: Erdal Aksünger, Emre Köprülü, Rıza Türmen, Osman Korutürk,

MHP: Mesut Dedeoğlu

Saray baskısı etkili oldu

Yüce Divan oylaması Erdoğan ile Davutoğlu’nu ayrı düşürmüştü. Başbakan Davutoğlu ve ekibinin tavrı önce 'vicdanlara bırakmak' olarak şekillenmiş, Saray’ın baskısı üzerine 'Bakanlar Yüce Divan’a gitmeyi kendileri istesin' ara formülü üretilmişti. Ancak Erdoğan bastırınca son iki haftada 'Darbenin devamı, asıl hedef Saray' savı ile iktidara destek veren medyanın da yardımı ile kamuoyu algısı değiştirilerek, 'aklama' tavrının ağır bastığı bir noktaya gelindi. Muhalefet cephesinde 'Algı yönetimi için zaman lazımdı. Komisyon ertelendi, bakanların itirazları ile zaman kazanıldı. Yandaş medya desteği ile algı yönetimi gerçekleşti, sıra aklamada' yorumu yapılıyor.

Bilirkişi 'orantısız' bulmuştu!

Soruşturma Komisyonu’nda bilirkişi olarak görev yapan MASAK Uzmanı Ali Demir, dört bakanın mal bildirimleri, varlıkları ve gelirleri üzerinde yaptığı analizin ardından hazırladığı raporda Bağış, Çağlayan ve Güler'in servetinde 'orantısızlıklar' tespit etmişti. Üç bakan bu rapor üzerine iki kez itiraz dilekçesi vererek, 'orantısız edinimleri' şirket envanterleri, aile tapuları, düğün takıları beyanı ile izah etmeye çalışmıştı.

Genel kurul’da 52 AKP’li gerekli!

Komisyondaki oylamanın ardından rapor Meclis Genel Kurulu’nda ele alınacak. Komisyonun raporunu 9 Ocak’a kadar Başkanlığa sunması gerekiyor. İçtüzüğe göre Genel Kurul oylamasının Ocak ayı sonunda yapılması bekleniyor. CHP, MHP, HDP ve bağımsızlardan oluşan muhalefetin tamamı 224 oya sahip. AKP’nin sandalye sayısı 312. Yüce Divan’a sevk için en az üye tamsayısının salt çoğunluğu 276 gerekiyor. Muhalefetin vereceği önergede bu rakama ulaşması için AKP’den 52 milletvekilinin desteğini alması zorunlu. Muhalefet fire verirse bu sayı 60’a kadar çıkabilir. Oylamada AKP’de fire beklentisi var ancak bu sayının bakanları Yüce Divan’a gönderecek kadar yüksek olması beklenmiyor.

CHP muhalefet şerhi koyacak

CHP komisyonun yeteri derecede dinleme yapmadığını ve sağlıklı soruşturma yürütülmediğini savunarak, bakanların komisyonda aklanması halinde 'muhalefet şerhi' yazacak. CHP, karşı yazısında dört bakanın da Yüce Divan’a gönderilmesini isteyecek. Bu şerh Genel Kurul'da Yüce Divan önergesine dönüşecek.

Oylama nasıl yapılacak?

Oylamalar her bakan için ayrı ayrı el kaldırarak, açık oylama şeklinde yapılacak. Çoğunluğun kabul etmesi Yüce Divan’a gönderilmesi ya da gönderilmemesi için yeterli olacak. 14 üyeli komisyonda, bir bakanla ilgili Yüce Divan kararı çıkması için 8 üyenin “evet” demesi gerekiyor. 5 oyu olan muhalefete en az 3 AKP’li isim destek verirse Yüce Divan kararı söz konusu olabilecek. Her bakanın her suçu için, örneğin “Rüşvet, nüfuz suiistimali, görevi ihmal” gibi ayrı ayrı oylanıp aylanmayacağına ise bugün karar verilecek.

AKP'liler ne dedi?

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Yüce Divan oylamasının sorulması üzerine Anayasa Mahkemesi'yle ilgili endişelerini dile getirerek “Sadece paralel yapı endişesi taşımıyoruz. Son 12 yılda gördüğümüz fotoğrafları söylüyorum. Parti kapatma davası buradaydı ve bize ‘laikliğe odak’ hükmünü burası verdi. Şimdi ondan sonra biz 2008-2014, yüzde 50 ile yine iktidardayız” dedi. Güörük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli ise, TBMM Soruşturma Komisyonu'nun açıklayacağı karara saygı duyacaklarını belirterek, "Çünkü o komisyondaki arkadaşlarımın yetkinliğine, samimiyetine yüzde yüz inanıyorum" dedi. Gana'dan Atatürk Havalimanı'na iniş yapan altın yüklü uçağa ilişkin de konuşan Canikli, "Zaten o konuda hiçbir iddia ve tespit yok. Bu olay yargıda tabii ki. En ufak bir yasa dışı işlem söz konusu değildir" dedi.

AKP’li üyeler gizlice toplandı

AKP’li 9 üyenin hafta sonu gizlice bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptığı bildirildi. Komisyon üyelerinin 9’unun da 'Partiye, Erdoğan’a kumpas kuruluyor, oyuna gelmeyin' denilerek ikna edildiği ileri sürülüyor. Bazı soru işaretlerine sahip Başkan Hakkı Köylü’nün de 8 üye ile hareket edeceği belirtiliyor. Kulislerde '9’a 5 aklayacaklar' tahmini öne çıkarken, bunda Saray’ın baskısının etkili olduğu iddia ediliyor.