Homeland: Onlar Başörtüsünden Utanıyor. Ya Siz?

- GÖKHAN ERKUŞ -

Devleti ele geçirecekleri yola girerken demokrasi, düşünce özgürlüğü gibi kavramları dilinden düşürmeyen AKP zihniyetinin sansürlediği Homeland dizisi tüm dünyada izleyiciyle buluştu.

ABD ile aynı anda Türk izleyicisi de, Homeland’in dördüncü sezonuna önceki akşam Foxcrime ekranlarından kavuştu. AKP’nin imaj hassasiyeti nedeniyle İstanbul’daki çekimlerine ambargo konmasından mı yoksa sezon arasındaki ABD-İran yakınlaşmasından mı bilinmez ama, İran-Türkiye-terör üzerine kurulması planlanan dördüncü sezon senaryosu değişmiş.

Üçüncü sezonun sonunda İstanbul’a atanan Carrie Mathison’ı, “fazla dinginlikten sıkıldığı” için Pakistan’da buluyoruz. Bu arada hatırlatalım; Carrie karakterini canlandıran Claire Danes geçtiğimiz günlerde New York Times’a verdiği röportajda, “Türk Hükümeti’nin senaryodaki, Türkiye’yi kötülemesi muhtemel her unsuru güvenlik incelemesinden geçirmedeki ısrarı” nedeniyle çekimleri burada yapmaktan vazgeçtiklerini dile getirdi. Söz konusu değişiklik ise senaryoda kopukluğa yol açmış gibi gözüküyor.

Üçüncü sezonda İran istihbaratının başına kendi adamı Javadi’yi yerleştirmeyi başaran Carrie, özellikle kara para aklama ve teröre destek faaliyetlerini yakından takip edebilmek için İstanbul’a geliyordu. Zaten, ABD Kongresi’nin raporları ile gerçek hayattaki kişi ve kurumlara bolca atıfta bulunan dizinin senaryosunda AKP’yi korkutan unsurlar da Javadi ile İstanbul olsa gerek.

Ne menem şey şu Javadi

Yabancı dizi ve filmlerdeki imajı konusunda Türk milletinin gösterdiği hassasiyete alışığız. Batı dünyası Türkiye’yi bir Kapalıçarşı sahnesi ve Topkapı silüetinin ardından, arka planda peçeli-başörtülü kadınların görüntüsüyle süslenmiş bıyıklı esmer bir adam üzerinden anlatmayı pek sever. Bunu gören kimileri, “Türkiye’yi yanlış tanıtıyorlar” diye kızar. Kimileri ise “Gerçek böyle niye alınıyorsun” der… Haklı veya haksız, beş-on yıl öncesine kadarki imaj tartışması bunun üzerinden dönerdi. Pekiyi de; “senaryodaki Türkiye’yi kötülemesi muhtemel unsurlar” derken Türk Hükümeti’nin de korktuğu bu mudur? Başörtüsünü ilkokula kadar sokmanın derdindeki insanlardan bu yönde hassasiyet bekleyemeyeceğimize göre; Javadi’yi biraz daha inceleyelim:

Javadi, İran devleti adına çalışan bir “işadamı”. Önceki sezonda, ülke dışına kaçırdığı milyar dolarlardan “tırtıklarken” Carrie tarafından enselenince CIA adına çalışmak zorunda kalmıştı. Dizinin senaryosu da Türkiye’ye kaymış, kurgu İstanbul’a taşınmıştı. Bu noktada Türk Hükümeti’ni saran “imaj kaygısı”nı anlamak için, Türkiye’deki haber ve köşe yazılarında kurgu karakter Javadi ile benzerliğine dikkat çekilen gerçek kişi Zanjani’yi de bir iki cümleyle anımsamak gerekiyor.

Gerçekle kurgu iç içe

İranlı işadamı Babak Zanjani’nin Türkiye’deki faaliyetleri 17 Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonunun ana unsurlarındandı. O günlerde İranlı işadamı Reza Zarrab’la tanışan Türk medyası, çok çok sonraları Zanjani’yi de keşfetti. Adını “Babek Zencani” yaptı. Zarrab’ın patronu olarak tanıttı. Halkbank, ayakkabı kutusu, AKP’li bakanlar, 700 bin liralık saat derken Ebru Gündeş’in çocuğu kötü etkilenmesin diye konu kapatıldı. Zarrab yatıyla tatil yaparken görüntülenen magazin karakterine dönüştürüldü. Zanjani’nin ise gerçek hayattaki yeni mekânı İran hapishaneleri oldu.

AKP’nin “imaj hassasiyeti”

İşte bu Zanjani ile ortak yönleri dile getirilen kurgu karakter Javadi; İran’ın parasını ABD ambargosundan kaçırmak için çeşitli yöntemler bulan, terörü finanse eden, yurtdışında “önemli ortakları” olan, bankacılık sistemindeki açıklardan yararlanan, tabii ki bu sırada kendi banka hesabını da unutmayan bir işadamı. Hâl böyleyken Türk Hükümeti’ni dizi senaryolarını “güvenlik incelemesine” sokmak istemesinin nedeni ne olabilir? Bilindik “Arapvari Türkiye” imajından korkulması mı, yoksa kimilerinin “Terörü finanse eden ve kara para aklayan İranlı işadamları” ile bağlarının olması mı?

Sonuçta senaryo dediğimiz şey bir kurgudur ve hükümetleri korkutacak kadar önemli değildir. Tabii birilerinin çıkıp da “Gerçek bu niye alınıyorsun” demesinden korkulmuyorsa…

Gökhan Erkuş
gerkus@gmail.com
twitter.com/gokhanerkus
*http://gokhanerkus.wordpress.com/