Günün Kitap Önerisi: Tutunamayanlar

Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biri olan Tutunamayanlar’ı Berna Moran, “hem söyledikleri hem de söyleyiş biçimiyle bir başkaldırı” olarak niteler.

Moran’a göre “Oğuz Atay’ın mizah gücü, duyarlılığı ve kullandığı teknik incelikler, Tutunamayanlar’ı büyük bir yeteneğin ürünü yapmış, yapıttaki bu yetkinlik Türk romanını çağdaş roman anlayışıyla aynı hizaya getirmiş ve ona çok şey kazandırmıştır.”

Küçük burjuva dünyasını zekice alaya alan Atay “saldırısını, tutunanların anlamayacağı, red edeceği türden bir romanla yapar.”

Tutunamayanlar, 1970 TRT Roman Ödülü’nü kazanmıştı.

Kitaptan..

Ter içinde uyandı. Görünmeyen iplerle bağlandığı yataktan
kendini ayırmak için, ona dayanılmaz ve ümitsiz gelen
bir çırpınma, bir hayata dönme isteğiyle kıvranıyordu; ya
da kıvrandığını sanıyordu. İçinde bir yerde, artık hiç hareket
edemeyeceğini hissediyordu. Gene içinde bir yer, bir
duygu, kendini bütünüyle bırakmasına engel oluyordu. Bir
kıpırdayabilse tekrar yaşayacaktı. Birden, bir oluştan başka
bir oluşa geçmenin ölçülemeyen süresi içinde kendine gel-
di. Hiçbir şey düşünemedi. Güneş odayı doldurmuştu. Göz
ucuyla yanına baktı: karısı kalkmıştı. Yarı aralık kapıdan
çocuklarının sesleri geliyordu. Bu sesler ve odayı kaplayan
güneş, onu yavaş yavaş ısıttı. Ne oldukları pek anlaşılmayan,
fakat hayata ait sesler, rüyanın verdiği katılığı yumuşattı.
Yattığı yerden doğruldu, henüz başka bir ülkenin kolayca
kırılabilen bir varlığı olmanın endişesiyle yavaşça
kalktı. Pencereye yaklaştı, perdeyi hafifçe aralayarak dışarı
baktı: karşı evlerin Turgut’a sırtını dönmüş arka cepheleri:
çizgilerini yumuşatmayı bilememiş kütleler; çirkinliklerini,
rüyadan yeni uyanmış bir insana, sadece var olmalarıyla
unutturan gerçek hacimler… Turgut, bütün bunları o sırada
mı düşündü, yoksa sonradan, o anı hatırladığı zaman, öyle
düşündüğünü mü sandı? Bilemedi: çünkü o zaman henüz
Olric yoktu. Henüz durum bugünkü gibi açık ve seçik, bir
bakıma da belirsiz değildi. Bir cümle kaldı yalnız aklında:
“Güzel bir gün ve ben yaşıyorum.”