Diyarbakır'da Dağkapı Meydanı'nın Adı 'Şeyh Said Meydanı' Olarak Değiştirildi

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından Şeyh Sait isyanı sonrası 29 Haziran 1925′te Şeyh Said ve arkadaşlarının idam edildikleri meydan olan Dağkapı Meydanı’nın ismi değiştirilerek Şeyh Said Meydanı yapıldı. İsim değişikliği Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin teklifi üzerine BDP ve AKP'li meclis üyelerinin oy birliğiyle kabul edildi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nde bugün yapılan Ağustos ayı Belediye Meclisi toplantısında isim değişikliği gündeme alındı.

Belediyenin teklifi üzerine gündeme alınan isim değişikliğini BDP ve AKP'li meclis üyeleri oy birliğiyle kabul etti.

Şeyh Said'in torunlarından olan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Belediye Meclisi AKP Grubu Başkanı Muhammed Akar, "Şeyh Said ve arkadaşları 89 sene önce İstiklal Mahkemelerinin haksız ve hukuksuz kararı neticesinde meydanda idam edilmişti. 89 yıl boyunca bölge insanı ve İslam aleminden buraya gelip onu ve arkadaşlarını yad ettiklerini biliyoruz. Halkın, sivil toplumun hemen her kesimin bir ortak talebi haline gelmişti. Onların şehit edildikleri yere bu ismin verilmesi ortak talepti. Oy birliğiyle değiştirildi. Belediye Başkanlığının teklifi olarak meclise geldi iki grup ortak olarak destekledi." diye konuştu.

Meydanda isim değişikliğinin ardından bir projenin uygulanacağını dile getiren Akar, bundan sonra ise meydanda 47 kişinin hatırası için bir anıt yapılacağını kaydetti.

Şeyh Said İsyanı

Şeyh Said'e bağlı kişilerin Diyarbakır'ın Eğil nahiyesine bağlı Piran köyünde (Diyarbakır ilçesi Dicle) arama yapan bir jandarma müfrezesiyle çatışmaya girmeleri (13 Şubat 1925), kısa sürede genişleyecek yaygın bir ayaklanmanın kıvılcımını oluşturdu. Genç vilayetinin kazası Darahini'yi basarak (16 Şubat) valiyi ve öteki görevlileri esir alan Şeyh Said, halkı İslam dini adına ayaklanmaya çağıran bir bildiriyle hareketi tek bir merkez altında toplamaya çalıştı. Bu bildiride 'din uğruna savaşanların lideri' anlamına gelen mührünü kullandı ve herkesi din uğruna savaşa çağırdı.

Diyarbakır'ı kuşatma altına alan Şeyh Said kuvvetleri, hükümet kuvvetleri tarafından püskürtülerek geri çekilmeye başladı. Geniş çaplı bir sevkıyatın ardından toplu saldırıya geçen (26 Mart) ve bir bastırma harekatıyla ayaklananların çoğunu teslime zorlayan askeri birlikler, İran'a geçmeye hazırlanan ayaklanma önderlerini Boğlan'da (bugün Solhan) sıkıştırdı. Şeyh Şerif ve yanındaki bazı aşiret reisleri Palu'da yakalanırken, Şeyh Said de Varto yakınlarında yakın bir akrabasının ihbarıyla Carpuh Köprüsü'nde ele geçirildi (15 Nisan 1925).

Diyarbakır'daki Şark İstiklal Mahkemesi Şeyh Said ve 47 ayaklanma yöneticisi hakkında da ölüm cezası verdi (28 Haziran). Cezalar, başta Şeyh Said olmak üzere, ertesi gün infaz edildi.

(Cihan/Wikipedia)