"Hasta Mahkum Hasan Kaçar Yürüyemiyor, Yemek Yiyemiyor"

Ankilozan Spondolit hastası Hasan Kaçar’ın durumuyla beraber hasta mahpuslar konusu tekrar gündeme geldi. Hasan Kaçar 2003 yılında 19 yaşındayken tutuklanarak hakkında müebbet hükmü verilmiş ve şu an 29 yaşında. Ankilozan Spondolit hastalığı nedeniyle hareket edemez halde, artık yürüyemiyor, ellerini çok az hareket ettirebiliyor, boynunu çeviremiyor ve kaburgaları iç organlarına baskı yapıyor. Ayrıca bağırsaklarından rahatsız. İnce bağırsağından bir parça alındı, kalın bağırsağından bir başka ameliyat geçirdi. Safra kesesinde de ciddi sorunları var. Sık sık kanlı idrar görülüyor. Aldığı ilaçlar nedeniyle böbrekleri ve karaciğeri sorunlu hale gelmiş durumda. Aşırı üşüme, hararet geçirme, kusma, bayılma durumları yaşıyor. Yemek yiyemediği için çorba ve meyveyle besleniyor.

Hasan Kaçar bu durumuna rağmen, hala hapishanede tutuluyor. Yetkililerin bu konuda attığı adım Adli Tıp gözetiminden geçmesi amacıyla Hasan’ı Haziran ayından hasta mahpuslar için düzenlenmiş olan Metris R Tipi Hapishanesi’ne sevk etmek oldu ve Aradan geçen 5 aya rağmen bir adım atılmadı. Yakınlarının ifadelerine göre Metris R Tipi Hapishanesi’nde durumu daha da kötüleşti. Sadece Hasan’ın yakınlarının değil, ulaşabildiğimiz diğer hasta mahpus yakınlarının ifadeleri de adında “rehabilitasyon” ifadesi bulunan Metris R Tipi Hapishanesi’nin rehabilitasyondan uzak olduğu yönünde. Aşağıda sizlerle de paylaşacağımız iki hasta mahpus yakınının ifadelerine göre Metris R Tipi Hapishanesi hasta mahpusların bir araya toplandığı bir “toplama kampı”na dönüşmüş durumda. Normal hapishanede yanındaki sağlıklı mahpuslar tarafından bakılan hasta mahpuslar Metris R Tipi Hapishanesi’nde diğer hasta mahpuslarla iç içe tutulduğu için bu bakımdan da mahrumlar ve hatta durumları gerekçe gösterilerek tek kişilik birimlerde tutulabiliyorlar.

Adalet Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre 2010 yılında 252, 2011 yılında 268, 2012 yılında 260 mahpus hapishanelerde yaşamını yitirdi (Türkiye Hapishanelerinden Her Hafta 5 Tabut Çıkıyor, Hapiste Engelli, http://hapisteengelli.wordpress.com/2013/09/26/turkiye-hapishanelerinden-her-hafta-5-tabut-cikiyor/). Yani Türkiye’deki hapishanelerden her hafta 5 tabut çıkıyor. Hasan Kaçar’ın durumu şu an için ailesinin de çabasıyla gündeme gelmiş durumdadır ve bu konuda zaman geçirmeksizin adım atılmalıdır. Ancak Hasan Kaçar’ın durumunda olan ve gündeme gelmeyen ölümler adına da atılması gereken adımlar vardır:

1- Her hafta 5 ölümün yaşandığı hapishaneler insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri açısından gözden geçirilmelidir. Var ise yapısal sorunlar ortaya çıkarılmalı ve giderilmesi yönünde adımlar atılmalıdır.

2- Hapishanelerdeki sağlık sistemi, mahpusların tedavi haklarına erişimleri açısından gözden geçirilmeli, yapılacak düzenlemeler belirlenmeli, bu konuda adımlar atılmalıdır.

3- Adalet Bakanlığı’nın hasta mahpusların tedavileri için olumlu bir gelişme olarak sunduğu Rehabilitasyon Tipi Hapishanelere yönelik ciddi eleştiriler söz konusudur. Bu eleştiriler ışığında Metris R Tipi Hapishanesi gözden geçirilmeli ve gerekirse yeniden düzenlenmeli, işlevi yeniden tanımlanmalıdır.

4- Ağır hasta mahpusların tahliyeleri önündeki “adli tıp raporu”, “savcılıktan görüş istenmesi” gibi engeller kaldırılmalı, zaten durumları ağır olan mahpuslar Adli Tıp raporu alabilmek uğruna farklı illerden ring adı verilen hapishane araçlarıyla İstanbul’a gelmek zorunda bırakılmamalı ve bulunduğu ildeki devlet hastanelerinden alacağı heyet raporları yeterli görülmeli, bu konuda acilen bir düzenleme yapılmalıdır.

5- Tüm bu adımlar atılırken, demokrasiyi benimsemiş her ülkede olması gerektiği gibi sivil toplum örgütlerinin sürece müdahil olması sağlanmalı, hapishanelerde gözlem ve izleme faaliyeti yapabilmesi, resmi makamların atacağı adımları görebilme, bu konuda gölge raporlar hazırlayabilme ve raporları aracılığıyla kamuoyunu bilgilendirebilme olanağı verilmelidir.
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) olarak hapishanelerdeki mahpus ölümlerinin son bulması gerektiğini savunuyor ve bu konudaki sorumluları vicdana davet ediyoruz.