TMMOB: Yeni Afet Yasası Tasfiye ve Yıkım Getirecek

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı'nın yasalaşması durumunda tüm alanların kentsel dönüşüm adı altında yıkıma uğrayabileceği uyarısında bulundu. Birlik ayrıca, söz konusu yasanın hükümete olağanüstü yetkiler de tanıdığını belirtti.

Bakanlar Kurulu, 17 Ağustos 2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na tapulu-tapusuz tüm arazileri istediği gibi kullanma yetkisi vermişti. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı ile bu yetkinin hangi araç ve yöntemlerle kullanacağı düzenleniyor.

Ancak söz konusu yasaya Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nden itiraz geldi. Tüm alanların tasfiye, dönüştürme, yeniden yerleştirme ve yıkım işlemlerine tabi tutulabileceği uyarısında bulunan TMMOB, "Tasarının uygulama hükümleri normal zamanların hukuk normlarından muaftır, yürütmeye olağanüstü yetkiler tanınmıştır" dedi.

EMLAK PİYASASINA YENİ AKTÖR

Tasarının gelirleri arasında en büyük payın, 2-B orman alanlarından elde edilecek gelir olarak belirlendiğini dikkat çeken TMMOB, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "2-B gelirleri yanında, çevre vergisi olarak bilinen vergi ve idari para cezalarının %50’si, İller Bankası’nın yıllık safi kar tutarının %49’u, Bakanlığın el koyduğu taşınmazlarda imar uygulamasına tabi tutulanların satışından elde edilecek gelirler, dönüşüm projelerinden elde edilecek kredilerin geri ödemeleri ve gecikme zamları, faizler, genel bütçeden ayrılan paylar ve sair gelirlerden oluşmaktadır. Büyük yetki ve bütçeyle donatılan Bakanlık ve TOKİ hem ülke toprağı hem de emlak piyasasını yönlendiren tek aktör olarak karşımıza çıkmaktadır."

BİLİRKİŞİ ÖZEL ŞİRKETLERE

TMMOB'un söz konusu yasa tasarına bir başka itirazı ise kamulaştırma davalarında bilirkişilik yapan mimar ve mühendislere bilirkişilik yolunun kapatılmasına. TMMOB, "Sermaye piyasasına hizmet sunan değerleme şirketlerinin kamulaştırma davalarında bilirkişilik yapmalarına öncelik tanınmıştır. Değerleme şirketlerinde çalışan değerleme uzmanlarının çoğunlukla işletme, hukuk, iktisat gibi sosyal bilimlerde 4 yıllık eğitim almış kişiler olduğu dikkate alındığında mühendis ve mimarlara bu alanın kapatılmasını anlamak olanaklı değildir" dedi.

Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği, tasarıyla ilgili olarak şu eleştirilerde bulundu: "Kamuoyuna 'afetleri önleme yasası' olarak sunulan bu tasarının doğuracağı afetler daha ağır sonuçlara yol açacaktır. Siyasi İktidara sınırsız yetkiler tanıyan, yargı denetimini dahi yok eden tasarı geri dönülmez zararlar doğuracaktır.
Ülkemizin bir deprem ülkesi olduğu ve imar afları, denetimsizlik nedeniyle sağlıksız hale gelen kentlerde yeni bir yapılanmaya gerek olduğu hepimizin malumudur. Bu sorunun çözümü; planlama, imar, kentleşme, yapı ve afet alanlarında bilimsel, sosyal ve bütünlükçü yasal düzenlemelerle mümkündür.
Tasarı bir an önce geri çekilerek, temel hak ve özgürlükleri gözeten, ülke kaynaklarını yok etmeyen, sosyal devlet ilkesini yadsımayan, oy ve kar kaygısı gütmeyen, bütünlükçü ve idareyi de bağlayan tutarlı bir düzenleme tüm ilgili tarafların katılımıyla hazırlanmalıdır."