Kara Mayınları Raporu: Türkiye Mayınlarını Temizlemiyor

Mayınsız Bir Türkiye Girişimi, Mazlum-Der, Ziraat Mühendisleri Odası ve Türkiye Sakatlar Derneği'nin de aralarında olduğu kurumlar ,Taksim Hill Otel'de basın toplantısı düzenledi, "Türkiye Ve Dünya Karamayını Raporu"nu açıkladı.

Raporu açıklayan Mayınsız Bir Türkiye Girişimi Genel Koordinatörü Muteber Öğreten, raporda 2010-2011 Eylül ayına ait verilerin bulunduğunu belirtti.

İSRAİL MAYIN DÖŞEMEYİ SÜRDÜRÜYOR

Rapora göre;
- Tuvalu ve Güney Sudan'ın katılımıyla Mayın Yasağı Anlaşması'nı imzalayan taraf ülke sayısı 158'e ulaştı.
- 2010'da 200 km²'lik mayın bölgesi, 460 km²'lik eski savaş alanı mayından temizlendi. 415 binden fazla mayın, 1.2 milyondan fazla patlamamış mühimmat imha edildi.
- 12 ülke mayın üretimini sürdürürken, İsrail, Myanmar ve Libya mayın döşemeye devam ediyor.
- 87 ülke mayın imha işlemlerini tamamladı. Taahhüt ettiği sürede mayın imha işlemini tamamlamayan dört ülkeden birisi Türkiye. Diğerleri, Belarus, Yunanistan ve Ukrayna. 18 devlet, anti-personel mayın bulunan bölgelerde arazi temizliği işlemlerini tamamladı.
- 2010 yılında mayın ve savaş artığı mühimmatlarla ilgili, 2009 yılına göre yüzde 5'lik artışla, 4 bin 191 vaka tespit edildi. Gerçek sayı, bundan çok daha yüksek.

TÜRKİYE MAYINLARI İMHA ETMİYOR

Raporun Türkiye kısmındaki bilgiler ise şu şekilde;
- Stoklarındaki mayınların imhasını 1 Mart 2008'e kadar tamamlamayan 4 ülkeden birisi Türkiye. Türkiye aynı zamanda, eğitim ve araştırma için elinde 15 bin 100 mayın bulundurarak, taraf devletler arasında birinci sırada.
- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin mayın kullanımına dair ses kayıtları ve resmi belgeler olmasına rağmen, mayın döşemeyi yasaklayan Ottawa Sözleşmesi'nin ihlaliyle ilgili bir dava açılmadı.
- Türkiye'de toprağa döşeli 977 bin 407 adet mayın bulunuyor. Bunların 77 bin 984 tanesi iç bölgelerde bulunurken, 899 bin 423 tanesi Irak, Suriye, İran ve Ermenistan sınırında yer alıyor. Türkiye, 2010'da araziden sadece 25 bin 92 mayın temizledi.

MAYIN YÜZÜNDEN 26 ÇOCUK ÖLDÜ

- Türkiye'de 2010 yılında 94 kişi mayın ya da savaş artığı patlayıcı sebebiyle yaşamını yitirdi. Yaşamını yitirenlerin 26'sı çocuk olmak üzere 41'i sivil.
- Türkiye'de mayın mağdurlarıyla ilgili bir veri tabanı bulunmuyor. Mayın mağdurlarının sağlık hizmetlerine ulaşımında ciddi sıkıntılar yaşanıyor.

ÖLENLERİN YARISINDAN FAZLASI SİVİL

- İçişleri Bakanlığı verilerine göre, 1984'ten 2009'a kadar mayın yüzünden bin 269 kişi yaşamını yitirmiş, 5 bin 91 kişi sakat kalmış. Yaşamını yitirenlerin yarısından fazlası sivil.

Kurumlar, hükümete çağrıda bulundu, stoktaki mayınların imha tarihini açıklamasını, mağdur veri tabanı oluşturulmasını, sağ kalanlara yönelik çalışmalar yapılmasını talep etti.

MAYINLI ARAZİLER TARIMA ELVERİŞLİ

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, Suriye sınırındaki mayınlı bölgenin ekolojik koşullarına dikkat çekti. Mayın döşeli 216 bin dekarlık alanın 170 bin dekarının tarım arazisi, kalan kısmın makilik ve ormanlık alan olduğunu belirtti. Atalık, söz konusu arazide, mısır, badem, buğday, mercimek gibi çok çeşitli ürünlerin üretilebileceğini sözlerine ekledi.

Oda başkanı Atalık, söz konusu arazinin bölgede yaşayan ailelere dağıtılmasını istedi, 2 bin 880 aileye, 14 bin 400 kişiye geçim kaynağı sağlayabileceğini, söz konusu araziden yıllık 20 milyon dolarlık ihracat geliri elde edilebileceğini vurguladı.

Atalık, mayın temizliğine karşı ekonomik sebeplerin öne sürülmesine tepki gösterdi. Atalık, çok uluslu şirketlerin ihracat amaçlı üretim yaptığını hatırlattı, "Kendi insanımızın istihdamı ve kendi insanımızın doyurulması için üretim yapalım" dedi.

'MAĞDURLAR DEVLETİN İNSAFINA KALMIŞ'

Türkiye Sakatlar Derneği Genel Başkanı Ergün İşeri, mayın sebebiyle mağdur olan resmi görevliler için çeşitli iyileştirmeler olduğunu ancak sivil mağdurların devletin insafına kaldığını belirtti. İşeri, mayın mağdurlarına tıbbi destek verilmesini ve yaşamlarını sürdürebilecekleri ekonomik koşulların sağlanmasını istedi.

MAZLUMDER: SORUMLULUK DEVLETLERİN

Mazlum-Der İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Avukat Semih Biten, şöyle konuştu: "Mevcut hükümet, durumun ciddiyetinin farkında değil. Mayınları temizleyi her ertelediğimiz yıl 100 insanımızı kaybediyoruz. Mayın döşeyen silahlı gruplar var ama mayınları üretenler devletlerdir. Birinci sorumluluk devletlerdedir."
Biten, mayınların savaştan sonra da etkisini gösterebildiğini hatırlattı, "Barış tesis edilebilir ama insanlar mayın sebebiyle ölmeye devam edebilir" diye konuştu.