Mahkeme'den Taşköprü HES'e İptal

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde HES’lere karşı sürdürülen hukuksal mücadelede önemli bir yargı kararı daha açıklandı. Rize İdare Mahkemesi, HES projeleri için eski Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararının, bir kez daha, ‘açıkça hukuka aykırı’ olduğu sonucuna vardı. Mahkeme ayrıca, bakanlığın, kuruluş esasları, yasa ve yönetmeliklere aykırı olarak ‘ÇED gerekli değildir’ kararı veremeyeceğine hükmetti.

Artvin’in Borçka İlçesi'ne bağlı Aralık Köyü sınırları içerisinde TG Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan 15 megavat kurulu gücündeki Taşköprü Regülatörü ve HES projesi için Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, 4 Nisan 2008’de verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararına karşı köylülerin Nisan 2009’da Rize İdare Mahkemesi’nde açtığı iptal davası çevrecilerin lehine sonuçlandı.

Rize İdare Mahkemesi, 23 Haziran 2011 tarihli gerekçeli iptal kararında, Anayasa’nın 17 ve 56. maddelerine atıfta bulunarak, 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun maddelerine de vurgu yaptı.

Kararda, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ÇED Yönetmeliği’nin ilgili maddelerine de vurgu yaparak, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara göndermelerde bulunan mahkeme, bölgedeki bilirkişi incelemesi sonrasında hazırlanan bilimsel raporlara da ver verdi.

FLORA VE FAUNA ÇEŞİTLİLİĞİNİ ETKİLİYOR

Mahkeme kararında, bölgenin ekolojik dengesi ile flora ve fauna çeşitliliği açısından özellik arz ettiği ve suyun ve vadinin çoklu kullanımının söz konusu olduğuna da vurgu yapıldı.

Gerekçeli kararında ayrıntılarıyla belirtilen konular gereğince, Bakanlık tarafından verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararının ‘açıkça hukuka aykırı’ olduğu sonucuna varan Rize İdare Mahkemesi, Bakanlığın bu kararının Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere ‘iptal’ edilmesine hükmetti.

Mahkemenin gerekçeli iptal kararını değerlendiren, Aralık Köyü sakinlerinden Mahmut Keskin ve arkadaşları tarafından açılan davanın avukatı ve Derelerin Kardeşliği Platformu gönüllü avukatlarından Bedrettin Kalın, HES projelerindeki hukuksuzluklar ile yasa dışılıkların bir kez daha yargı kararıyla ortaya konulduğunu vurguladı.

KÖYLÜLER ZARARINI GÖRDÜ

Aralık Köyü'nde daha önce yapılan ‘Aralık HES’ projesi için köylülerin, çevresel etkileri olmayacağı ve zarar vermeyeceği konusunda ikna edildiğini anlatan Avukat Kalın, “Ancak bu HES bitirildikten sonra köylüler projenin zararlarını gördü ve hemen bu HES'in üzerinde yapılması düşünülen Taşköprü HES projesinin yapılmaması için mücadele etmeye başladı. Bu kapsamda açılan dava sonrası yapılan keşifte de çevresel etkilerin çok büyük olduğu anlaşıldı. Gerçekten de proje alanı çok önemli bir alandır. Bir tarafı Maçahel havzasıdır. Aralık Çayı ise Borçka Karagöl'den gelen sudur. Yani köyün bir yanı ülkenin tek biyosfer rezerv alanı olan Maçahel, üst yanı ise Borçka Tabiat Parkı alanıdır. Böylesine önemli bir alanda ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilmiş olması, inanılmaz bir gaflet ve ihanettir. Mahkeme bu durumu takdir etmiştir. Bu karar özellikle çevreye ve doğal yaşama yönelik saldırıların giderek yoğunlaştığı bir dönemde nefes almamızı, güç almamızı sağlaması açısından önemli bir karar olmuştur. Rize İdare Mahkemesinin yerleşik hale gelen kararlarından birisidir. Umarız bu mahkemenin son kararlarından birisi olmaz” dedi.

HSYK ATAMALARIYLA SONUÇLAR DEĞİŞEBİLİR

Bir süre önce açıklanan HSYK atamalarıyla Rize İdare Mahkemesi'nin bütün üyelerinin değiştirildiğine vurgu yapan Av. Bedrettin Kalın, bu dönemde sadece yargıçların değil, seçimlerden hemen sonra ÇED Yönetmeliği İmar İzni Yönetmeliği’nin de değiştiğine dikkat çekerek, “Küresel sermaye ve onun ortakları sularımıza ve derelerimize yönelik planlarında geri adım atmıyorlar. Bizim tek dayanağımız ise halkın örgütlü gücü ve evrensel hukukun verdiği haklar.